Trądzik różowaty (rosacea) jest przewlekłym i nieuleczalnym schorzeniem skóry, które często bywa przeoczone bądź nierozpoznane. Istotnym faktem jest to, że choroba ta dotyka około 10% populacji, przy czym znacznie częściej występuje u ludzi z jasną karnacją oraz u kobiet w okresie menopauzalnym. W związku z tym, że trądzik różowaty to choroba nieuleczalna, warto wiedzieć na co należy uważać na co dzień - jaką dietę stosować, aby nie potęgować objawów trądziku, a także jakie kosmetyki na trądzik różowaty stosować. Istnieje wiele substancji nasilających trądzik różowaty o których dowiesz się właśnie z tego artykułu.
Trądzik różowaty - przyczyny powstawania
Wydawałoby się, iż trądzik różowaty to choroba skóry o nieskomplikowanej patologii, której łatwo jest się pozbyć. Nic bardziej mylnego, ponieważ mimo stałego rozwoju medycyny, przyczyny powstawania trądziku różowatego wciąż nie są do końca poznane. Jak dotąd udało się ustalić, że na rozwój trądziku różowatego wpływ mają czynniki genetyczne, ale również zaburzenia naczyniowe i immunologiczne.
Choroba ta charakteryzuje się przede wszystkim uporczywym rumieniem na skórze twarzy. Nie trudno więc domyślić się co może przyczyniać się do powstawania trądziku różowatego. Niepoprawnie funkcjonujące naczynia krwionośne zwiększają możliwość pojawienia się trądziku różowatego na twarzy. Udowodniono także, że trądzik różowaty znacznie częściej występuje u osób z cerą naczynkową - osoby z taką cerą powinny zatem szczególnie dbać o pielęgnację skóry naczynkowej stosując delikatne kosmetyki.
Przyczyny trądziku różowatego są złożone, dlatego nie można jednoznacznie wskazać jednej, konkretnej przyczyny. Obok pękających naczynek krwionośnych na powstawanie trądziku różowatego niezwykle istotny wpływ mają czynniki genetyczne. Jeśli jedno z rodziców cierpi na problemy związane z trądzikiem różowatym, istnieje wysokie ryzyko, iż niestety problem ten dotknie także dziecko. Co ciekawe, jedna trzecia przypadków rosacea została potwierdzona z dodatnim wywiadem rodzinnym.
Również zmiany hormonalne odgrywają niebagatelną rolę. Zaburzenia endokrynologiczne takie jak choroby tarczycy, mogą wywołać rozwój trądziku różowatego. Z kolei rozchwianie układu hormonalnego, tj. zaburzenia miesiączkowania, antykoncepcja hormonalna, menopauza - powodują nasilanie objawów trądziku różowatego.
Pierwsze objawy rosacea (trądzik różowaty) uwidaczniają się około 30. roku życia, natomiast pełen rozwój choroby przypada zwykle w wieku 40-60 lat.
Co nasila trądzik różowaty?
Oprócz głównych przyczyn wywołujących rosacea, istnieje także wiele innych czynników środowiskowych, które znacznie nasilają objawy choroby i zaostrzają jej przebieg, np.:
- promieniowanie UV,
- alkohol,
- stres,
- sauna i gorące kąpiele,
- pikantne potrawy,
- niektóre owoce,
- nieodpowiednie kosmetyki,
- niektóre patogeny, np. Herpes simplex (opryszczka wargowa), drożdżaki, nużeniec (roztocze Demodex folliculorum),
- niektóre leki, np. hydrokortyzon, amiodaron, witamina B6 i B12 w wysokich dawkach.
Trądzik różowaty - jak rozpoznać?
Trądzik różowaty jest przewlekłą chorobą skóry, który mimo podobnej nazwy do trądziku pospolitego, niewiele ma z nim wspólnego. Bardzo często zdarza się, że trądzik różowaty z uwagi na słowo "trądzik" jest mylnie utożsamiany z trądzikiem pospolitym. Dlaczego? Ze względu na objawy trądziku różowatego w postaci drobnych krostek i grudek na twarzy, które mogą kojarzyć się właśnie z innymi postaciami trądziku. Niestety błędne określenie dolegliwości skórnej jako trądzik pospolity w sytuacji, gdy realnie jest to trądzik różowaty oraz zastosowanie kosmetyków na trądzik pospolity, może zaostrzyć objawy trądziku różowatego. Warto zatem wiedzieć, czym dokładnie objawia się trądzik różowaty i jak go poprawnie rozpoznać.
Trądzik różowaty - objawy
- silne zaczerwienienie twarzy (szczególnie policzków, nosa, czoła),
- drobne krostki i grudki,
- uczucie pieczenia i świąd,
- wysuszenie lub obrzęk skóry,
- przerost skóry na nosie (tzw. nos kalafiorowaty, nos pijaka) pojawiające się głównie u mężczyzn.
Trądzik różowaty oczny to odmiana trądziku różowatego objawiająca się dodatkowo zaczerwienieniem krawędzi powiek, a także suchością i swędzeniem oczu.
Ze względu na zaczerwienienie twarzy przy trądziku różowatym, bardzo łatwo jest pomylić go z innymi chorobami skóry, które także cechują się rumieniem skóry czy innymi objawami. Najczęściej trądzik różowaty jest mylony z trądzikiem pospolitym bądź toczniem rumieniowatym. Bywa także mylony z jedną z odmian gruźlicy skóry, tzw. lupoid prosówkowy rozsiany. Jak więc prawidłowo rozróżnić te trzy problemy skórne?
Jak odróżnić trądzik różowaty od tocznia?
- toczeń rumieniowaty charakteryzuje się zmianami naciekowymi oraz wyraźnym pogrubieniem warstwy rogowej naskórka w obrębie mieszków włosowych. Co ważne, w przeciwieństwie do rosacea w przypadku tocznia, krostki i grudki na twarzy nie występują,
- trądzik pospolity to choroba skóry w której w wyniku nadmiernej produkcji łoju na skórze pojawiają się krostki, grudki, zaskórniaki i torbiele ropne. W przeciwieństwie do trądziku różowego, zmiany naczyniowe skóry nie występują,
- lupoid prosówkowy rozsiany twarzy charakteryzuje się obecnością guzków, które pod wpływem nacisku zmieniają barwę, rozpadają się i ulegają bliznowaceniu.
Pojawiający się rumień na twarzy oraz rozszerzone naczynia krwionośne na twarzy (teleangiektazje) bez profesjonalnej opinii dermatologa, często mogą być postrzegane przez kobiety po prostu jako cera naczynkowa. Samodzielne postawienie powyższej diagnozy może okazać się błędne, co będzie skutkowało zastosowaniem jedynie kosmetyków do cery naczyniowej - bez wdrożenia prawidłowego leczenia trądziku różowatego.
Trądzik różowaty - jak go leczyć?
W związku z dużą ilością czynników wywołujących trądzik różowaty, leczenie przyczynowe jest ciężkie do zastosowania, dlatego lekarze zalecają leczenie objawowe trądziku różowatego. Jako lek pierwszego wyboru stosuje się kwas azelainowy w postaci żelu na trądzik różowaty bez recepty, np. Skinoren Rosacea. Badania udowodniły wysoką skuteczność kwasu azalainowego w leczeniu trądziku różowatego, a także jego efektywność porównywalną z metronidazolem, który dostępny jest na receptę.
Nie należy stosować miejscowo kortykosteroidów, np. hydrokortyzon, gdyż mogą zaostrzyć objawy trądziku różowatego.
Oprócz kwasu azelainowego dostępne są także inne leki stosowane zewnętrznie. Najczęściej stosuje się metronidazol cechujący się bardzo wysoką efektywnością w zwalczaniu objawów trądziku różowatego. Kwas azelainowy oraz metronidazol wykazują działanie przeciwzapalne i zwężają naczynia krwionośne, dzięki czemu tak dobrze pomagają zwalczyć uporczywe zmiany na skórze. Inne stosowanie leki to brymonidyna, iwermektyna, siarka, nadtlenek benzoilu, sulfacetamid sodu.
Kuracja lecznicza trądziku różowatego obejmuje także doustne zastosowanie antybiotyków z grupy tetracyklin, np. limecyklina, tetracyklina, doksycyklina. Leki na receptę z antybiotykiem na trądzik różowaty są bardzo skuteczne, dzięki czemu pozwalają zwalczać zapalne grudki i krostki, a także widocznie łagodzą rumień. Leki te zwykle stosuje się od 4 do 12 tygodni.
Tetracykliny zwiększają wrażliwość skóry na promieniowanie słoneczne, dlatego podczas kuracji tymi substancjami należy zachować szczególną ostrożność podczas ekspozycji na słońce.
Jak leczyć trądzik różowaty oczny?
Podstawą leczenia postaci ocznej trądziku różowatego jest prawidłowa higiena brzegów powiek, dokładne oczyszczanie rzęs, a także stosowanie ciepłych kompresów. Zaleca się także stosowanie kropli "sztucznych łez", które intensywnie nawilżą powierzchnię oka, np. Hyal-Drop Multi, Hialeye, Hyabak, Thealoz Duo, Hylo Gel. W dalszych krokach wdraża się doustną antybiotykoterapię z zastosowaniem tetracyklin.
Trądzik różowaty - jakie kosmetyki stosować?
Oprócz stosowania żelu Skinoren Rosacea, codzienna pielęgnacja skóry powinna być oparta o delikatne kosmetyki, które nie będą wywoływać podrażnień skóry. Trądzik różowaty sprawia, że cera jest wymagająca i posiada specyficzne potrzeby ze względu na połączenie cech skóry naczynkowej oraz skóry wrażliwej. Zatem jakie kosmetyki na trądzik różowaty stosować? Przede wszystkim zwróć uwagę, aby były to preparaty pozbawione barwników i środków zapachowych. Przy trądziku różowatym powinno się stosować dermokosmetyki naturalne, pozbawione silnej chemii, dzięki czemu nie będą zaostrzać objawów rumienia. Preparaty te powinny intensywnie nawilżać i zmiękczać cerę oraz wspierać naturalną warstwę ochronną skóry, a także wyciszać rumień. Kosmetyki na trądzik różowaty nie powinny zawierać w swoim składzie niektórych olejków eterycznych (olejek mentolowy, olejek pieprzowy, olejek eukaliptusowy). Z kolei substancje, które powinny się znaleźć w składzie produktów pielęgnacyjnych na trądzik różowaty to: witamina C, pantenol, gliceryna, oleje roślinne z kwasami tłuszczowymi (np. olej makadamia), wyciąg z kasztanowca, arnika górska, rutyna, ceramidy. Wiele marek kosmetycznych w swoim portfolio oferuje linie kosmetyczne dedykowane właśnie cerze naczynkowej, np.:
- Bioderma Sensibio AR,
- Dermedic Redness Calm,
- Pharmaceris R,
- Cetaphil PRO Redness Control,
- Iwostin Rosacin.
Pamiętaj, że jednym z czynników nasilających objawy trądziku różowatego jest promieniowanie słoneczne, dlatego codziennie należy chronić skórę przed szkodliwym wpływem promieni UV. Przed każdym wyjściem z domu aplikuj na twarz dobry krem z filtrem UV (np. Cerave Krem nawilżający SPF 50, DERMEDIC SUNBRELLA SPF50+ krem ochronny do skóry naczynkowej, EMOLIUM SUNCARE Mineralny krem ochronny SPF50+).
Osoby borykające się z problemem trądziku różowatego muszą także uważać na zabiegi kosmetyczne, gdyż nie wszystkie zabiegi pielęgnacyjne są wskazane przy tym problemie skórnym. Przeciwwskazaniem przy trądziku różowatym są:
- silnie złuszczające kosmetyki i zabiegi z użyciem kwasu salicylowego, kwasów owocowych, kwasu trójchlorooctowego,
- zabiegi rozgrzewające, np. sauna, solarium,
- zabiegi uszkadzające barierę hydrolipidową,
- mikrodermabrazja,
- złuszczanie mechaniczne.
Aby mieć pewność, że dany kosmetyk jest dla Ciebie odpowiedni, pierwszy raz przetestuj go na skórze szyi.
Co nasila trądzik różowaty?
Niestety sama farmakoterapia nie jest w stanie przynieść 100% satysfakcji z wyglądu cery, jeśli nie zmieni się swoich nawyków żywieniowych. Wiele produktów spożywczych stanowi czynniki wzmagające objawy trądziku różowatego. Na pełnię efektów w zmniejszaniu rumienia twarzy składają się:
- odpowiednio dobrana farmakoterapia,
- odpowiednio dobrane kosmetyki do cery naczynkowej i wrażliwej,
- dieta na trądzik,
- unikanie czynników nasilających objawy trądziku różowatego.
Badania prowadzone nad przypadkami trądziku różowatego wykryły związek między tą chorobą skórną, a nieżytem żołądka, niedokwasotą oraz zakażeniem Helicobacter pylori. W związku z tym, ważne jest zadbanie o dobrostan całego organizmu oraz prawidłowe leczenie innych dolegliwości, co pozwoli na ograniczenie objawów trądziku różowatego i uniknięcie jego nawrotom.
Bardzo ważną rolę w terapii trądzika różowatego spełnia odpowiednia dieta. Potrawy, które spożywane są w ciągu dnia mogą wykazywać negatywny wpływ na kondycję cery. Cukry proste i tłuszcze (słodycze, alkohol, fast food) nasilają objawy rosacea, dlatego koniecznie należy wykluczyć te produkty z codziennego jadłospisu na rzecz węglowodanów złożonych pochodzących z warzyw. Oprócz węglowodanów lepszej jakości, warzywa to również skarbnica naturalnych przeciwutleniaczy oraz niezbędnych witamin i minerałów, które wspierają funkcje skóry, np. selen, potas, cynk, witaminy z grupy B. Warto także ograniczyć używanie ostrych przypraw, a także spożywanie kawy i herbaty.
Przydatne w walce z trądzikiem różowatym mogą okazać się suplementy usuwające toksyny z organizmu, np. Activlab Hydromin OFF, Hydrominum Detox. Warto także wprowadzić do codziennej diety naturalne napary z ziół, np. napar z mięty bądź napar z szałwii lekarskiej, które pomogą oczyścić organizm z toksyn.
Dieta na trądzik różowaty:
- brokuły,
- marchew,
- pomarańcze,
- grejpfruty,
- bób,
- fasola,
- kapusta,
- awokado.
Informujemy, że artykuły opublikowane na stronach poradnika apteki internetowej AMICA nie stanowią porady medycznej, opinii farmaceuty ani lekarza lub dietetyka. Zamieszczone w artykułach informacje stanowią podstawowe zalecenia oraz wskazówki i nie mogą stanowić jedynej podstawy do zastosowania określonej terapii, dawkowania preparatów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań, które będą miały wpływ na życie, a także zdrowie i/lub samopoczucie, należy skonsultować się z lekarzem lub innym specjalistą celem otrzymania porady uwzględniającej indywidualne cechy. Właściciel serwisu apteka-amica.pl nie jest odpowiedzialny za wszelkie działania wykorzystujące informacje opublikowane w artykułach na stronie apteka-amica.pl.